De Peiraieus was in de oudheid de belangrijkste haven van Athene en is nu de belangrijkste haven van Griekenland, met honderden kantoren, opslagruimtes, rederijen enzovoorts. Zea Marina en de Kleine haven (Tourkolimano) zijn rustiger dan de grote haven (Kantharos), omdat ze puur als jachthavens zijn bedoeld. De ontwikkeling van de haven begon in 493-492 v.Chr. toen Themistokles de Mounychia heuvel liet fortificeren, plus twee andere punten rond de haven. Onder Perikles kreeg de Ionische architect Hippodamos opdracht rond de latere akropolis van de Peiraieus (Mounychion) een nieuwe stad te bouwen, met een regelmatig huizenpatroon en rechte straten. Ook liet hij de hele haven van muren voorzien, en een tweetal muren parallel aan elkaar bouwen vanuit Athene naar de haven van de Peiraieus (de Lange Muren), om zo de voedselvoorziening van de stad voor altijd veilig te stellen. In de tijd van Pausanias waren deze muren, net als de muren van de Peiraieus zelf, vervallen geraakt en hij besteedt er dan ook geen aandacht aan. Van de antieke resten in de moderne haven zijn de belangrijkste: 1) Het “graf van Themistokles” (door Pausanias besproken), 2) de Stadspoort, 3) de poort van Eëtion, 4) een 2-tal theatertjes, 5) het heiligdom van Artemis Mounychia, 6) de opslag van Philo, 7) resten van de muren van Konon. Verder is vooral het archeologisch museum van groot belang, dat enkele van de mooiste vondsten van Griekenland herbergt.

Op de foto’s rechts het theater van Zea (vlakbij het museum) en bronzen beeld van de godin Athena, te zien in het museum.

Onder de opslag van Philo. Van deze opslagruimte, waarin tuigage, riemen en masten waren opgeslagen voor de Atheense marine, is een inscriptie gevonden waarin het eisenpakket stond opgesomd waaraan de architect moest voldoen, lengte, breedte, hoogte, aantal ramen enz. Hierdoor hebben archeologen deze drieschepige hal nauwkeurig kunnen reconstrueren. Het theater bij Mounychion is inmiddels ingebouwd door flats. Daarnaast reliëf uit het Asklepios-heiligdom. De god buigt zich over de slapende zieke heen en onderzoekt de patiënt.  

Van de antieke verdedigingsmuren van de haven, die ooit door middel van een tweetal parallel lopende muren rechtstreeks waren verbonden met de verdedigingsmuren van Athene zelf, zijn over grote afstanden nog resten te zien, zij het dat deze niet altijd indrukwekkend zijn. Het antieke grafmonument dat door Pausanias wordt genoemd als ‘graf van Themistokles’ is helaas achter stalen hekken verdwenen.