Grensforten

Eleutherae

Eleutherai, van oorsprong een Boiotische stad, die zich in de 6e eeuw v. Chr. aansloot bij de Atheners om te ontkomen aan de overheersing door Thebe.
Van de Atheense 4e eeuwse fortificaties is de noordkant nog zo goed als compleet, een 8-tal torens, zo’n 40 meter uit elkaar staand, met een 3.5 m. hoge muur ertussenin. Het verloop van de muren is verder nog goed herkenbaar, met de fundamenten van meer torens en meerdere kleine en één grote poort. Boven is goed te zien hoe Eleutherai als fort de belangrijke verbinding tussen Attika en Boiotië heeft beheerst.

Oinoë

Iets ten zuiden van het moderne dorpje Oinoë aan de weg van Athene naar Thebe staan de restanten van een eenzame wachttoren, die ooit deel moet hebben uitgemaakt van de grensverdediging van Attika. Voor zover zichtbaar, moet de toren oorspronkelijk zeker vier verdiepingen hebben gekend. Hiervan hadden de 2e, 3e en 4e verdieping schietgaten voor boogschutters, en de bovenste verdieping had vermoedelijk twee grote ramen voor catapulten. Materiaal en constructie maken duidelijk dat er twee bouwfases zijn geweest, waarvan de laatste in de 4e eeuw v. Chr.

 

Ten oosten van het moderne dorp, en in veel slechtere staat dan het fort bij Eleutherai, ligt het grensfort Oinoë, enkele kilometers verwijderd van het prachtige klooster van Osios Meletios. Alhoewel een enkele toren nog goed zichtbaar is, is de plattegrond slechts vanuit de lucht te volgen.

Phyle

Het Atheense grensfort Phyle, onderdeel van een hele keten van forten aan Attika’s noordgrens, ligt tegen het Parnes-gebergte aan en beschermt één van de passen richting Thebe. Naar het zuiden toe ligt de vlakte van Eleusis. Op korte afstand van Phyle ligt een fraai gelegen klooster. Een grot met sporen van de verering van Pan is na een moeilijke klimpartij te bereiken. Het antieke fort is in de lente een drukbezochte picnicplek en is in alle gevallen imposant om te zien.

Panakton

Van het laatste grensfort, dat van Panakton (ten zuidwesten van het huidige dorpje Prasino), dat eveneens een pas vanuit Thebe bewaakte, is vrijwel niets meer over. Toch is het oorspronkelijk ouder en belangrijker dan dat van Phyle, dat pas in de 4e eeuw werd gebouwd. Panakton daarentegen speelde al in de 5e eeuw een rol in de Peloponnesische oorlog en wordt genoemd door Thucydides. De belangrijkste reden om de klim naar boven te maken is het schitterende uitzicht boven de hoogvlakte van Skourta.