De spelen
Het plezier dat de Grieken hadden in wedstrijden, hardlopen, boksen, discuswerpen enz. is al bij Homeros zichtbaar in de zogeheten “lijkspelen voor Patroklos”, gehouden ter ere van de crematie van de held Patroklos. De Olympische spelen hadden, net als de Nemeïsche spelen deels dezelfde oorsprong: in Olympia speelde het graf van Pelops een centrale rol, terwijl in Nemea officieel spelen werden gehouden ter nagedachtenis aan een jongetje – Archemoros – dat daar was omgekomen. Maar verder zien we hier een sterke religieuze component op de voorgrond treden. De vier grote, panhelleense spelen werden gehouden ter ere van drie godheden, Zeus in Olympia en Nemea, Poseidon op de Isthmos en Apollo in Delphi. Van deze vier waren de Olympische spelen het oudste, gesticht in 776 voor Chr. en vormden het voorbeeld voor de later ingestelde spelen. De Pythische spelen in Delphi (net als de Olympische spelen elke vier jaar gehouden) zijn ingesteld in 586 voor Chr., de Isthmische spelen (elke twee jaar) in 582 voor Chr. en de Nemeïsche spelen (ook elke twee jaar) in 573 voor Chr. Voor de meeste onderdelen waren ook leeftijdscategorieën opgesteld, voor mannen, jongelingen en kinderen. Overigens werden ook wel eens nieuwe onderdelen bedacht (zoals de muilezelrace, mogelijk een knieval voor de koningen van Sicilië waar veel muilezels werden gefokt), en ook weer afgeschaft. Bij de Pythische spelen (ter ere van Apollo, de god van de muziek) waren ook musische wedstrijden opgenomen. In de vier panhelleense spelen was de te winnen prijs uitsluitend een krans (en natuurlijk roem en eer in het vaderland). Bij de kleinere spelen werden ook prijzen in natura uitgedeeld, vaak van grote waarde: olijfolie in prachtig beschilderde vazen in Athene, bronzen schilden bij de Hera-spelen in Argos, wollen mantels in Pellana enzovoorts. Overigens noemen Pindaros en Bacchylides veel evenementen waarvan we het precieze programma niet kennen, noch de uitgeloofde prijzen. Voorbeelden zijn de spelen voor Apollo Pythaieus in Megara, die voor Iolaos-Herakles in Thebe, voor de Gratiën in Orchomenos, die van Zeus Lykaios in Arkadië, of de spelen in Tegea, Kleitor, Aigina enzovoorts..
Foto’s rechts, stadion in Epidauros en Nemea.